Spółdzielnia Mieszkaniowa Zachęta
Została powołana do życia jako Międzyzakładowa Spółdzielnia Mieszkaniowa „Zachęta” uchwałą Walnego Organizacyjnego Zgromadzenia Członków 15.10.1958 r. Nazwę – Spółdzielnia Mieszkaniowa „Zachęta” w Białymstoku wprowadzono w lipcu 1972 r. Obecny stan i wielkość Spółdzielni jest wynikiem strategii, przyjętej przez walne zgromadzenia, czy wcześniej – zebrania przedstawicieli członków Spółdzielni, realizowanej dzięki operatywności kolejnych rad nadzorczych i zarządów, przy pomocy pracowników oraz aktywnych społecznie mieszkańców.
Spółdzielnia, w początkowym okresie istnienia, rozpoczęła budowę budynków mieszkalnych w starszej dzielnicy Białegostoku, w obrębie ulic A. Mickiewicza i Świętojańskiej oraz na obrzeżu miasta przy ul. Gruntowej (tzw. Osiedle Młodych). Oba obszary należą obecnie do innych spółdzielni. Następnym etapem rozwoju była budowa osiedli Piasta I i Piasta II, które powstawały, jako jedne z pierwszych w kraju i pierwsze w regionie, w technologii „wielkiej płyty”. Główne zasoby Spółdzielni zbudowano do 1980 roku. W okresie „burzliwego rozwoju” oddawano do użytku blisko 1000 mieszkań rocznie. Wraz ze wznoszeniem obiektów mieszkalnych realizowano kompleksowo obiekty towarzyszące, wzbogacające infrastrukturę, w postaci: szkół, przedszkoli, żłobków, przychodni zdrowia, podstawowej sieci handlowo – usługowej oraz placówek kultury. Do realizacji tego celu utworzono w 1967 roku własny Zakład Remontowo – Budowlany, który istnieje obecnie, jako Zakład Remontowo – Transportowy. Do czasu reformy tzw. „śmieciowej” Zakład zajmował się również wywozem odpadów komunalnych. Kolejnymi działaniami inwestycyjnymi była budowa osiedla Bojary (budynki przy Sienkiewicza, Starobojarskiej, Ogrodowej, Łąkowej, Próżnej, Sobieskiego i Kamiennej) oraz rewitalizacja terenów po tzw. poligonie budowlanym, przy ul. B. Chrobrego, poprzez wzniesienie enklawy nowoczesnych budynków z cegły wraz z miejscami do rekreacji i wypoczynku. 40 –lecie swego istnienia Spółdzielnia zamknęła stanem zasobów w ilości 136 budynków, nie licząc tych, które przekazano innym spółdzielniom lub władzom samorządowym. Lata 2000 – 2009 to, oprócz ograniczonej już aktywności budowlanej, okres przeznaczony na porządkowanie stanu prawnego gruntów, rewitalizację kompleksów zielonych i modernizację osiedli. W 2003 roku sfinalizowano prace nad podziałem zasobów Spółdzielni na nieruchomości. Zapoczątkowało to możliwość przekształceń lokatorskich i własnościowych praw członków w odrębne własności. Dzięki podjęciu decyzji o realizacji własnego programu „Zieleń 2000” wzbogacono zasoby o 30 tysięcy drzew i 300 tysięcy krzewów. Nasadzenia żywopłotowe, trawniki i klomby uatrakcyjniły przestrzeń osiedli i zapewniły korzystny mikroklimat. Wprowadzanie nowych technologii w postaci podzielników ciepła, wodomierzy, oprogramowania komputerowego, umożliwiły oszczędne gospodarowanie mediami i usprawnienie rozliczeń. Przebudowa ciągów pieszo – jezdnych, remonty i modernizacja klatek schodowych oraz placów zabaw, dopłaty do wymiany okien oraz konserwacja zieleni stworzyły nowoczesny obraz osiedli.
W roku 2010 Spółdzielnia rozpoczęła wieloletni program termomodernizacji 105 budynków mieszkalnych, z perspektywą zakończenia do roku 2018. Program ten finansowany jest częściowo ze środków własnych (z wpłat na fundusz remontowy w nieruchomościach), a częściowo z kredytu bankowego, wspomaganego premią termomodernizacyjną. Przy pracach dociepleniowych wykonywany jest duży zakres robót około termomodernizacyjnych:
• remonty balkonów i loggii w zakresie naprawy szlicht betonowych, wymiany balustrad z podwyższeniem do wymiaru przepisowego 1,1m, dobudowa daszków nad balkonami na najwyższych kondygnacjach;
• modernizacja instalacji centralnego ogrzewania w zakresie montażu zaworów podpionowych;
• docieplenie stropodachów, zgodnie z audytem energetycznym danego budynku;
• wymiana okien na klatkach schodowych i okienek w piwnicach;
• wymiana drzwi na klatkach schodowych.
Obok niewątpliwych efektów estetycznych, związanych z wyglądem budynków, osiągnięto w zmodernizowanych obiektach istotne oszczędności, związane ze zmniejszeniem zużycia ciepła do ogrzania zasobów. Prawie cały zakres remontów (w tym także dużą część termomodernizacji) Spółdzielnia prowadzi w oparciu o własne wykonawstwo tj. Zakład Remontowo -Transportowy, który funkcjonuje od blisko 50 lat. Obecnie do jego zadań wprowadzono konserwację i rewitalizację terenów zielonych. W 2016 roku rozpoczęto realizację projektu inwestycyjnego budowy domów mieszkalnych przy ul. Stary Rynek, w zabytkowej dzielnicy BOJARY, w centrum Białegostoku. Zgodnie z planami zagospodarowania Miasta i „Kartą Bojarską”, nowe budynki wpisują się w charakter zabytkowej dzielnicy, nawiązując do historycznej, drewnianej zabudowy tego rejonu Białegostoku. Ambicje Spółdzielni, by dołożyć starań o rewitalizację Bojar, są tym bardziej ważne, że obok przebiega szlak turystyczny. Zakończenie projektu „Stary Rynek” planowane jest w 2017 roku. Spółdzielnia przygotowuje następne tereny przeznaczone pod zabudowę, ale przede wszystkim zarządza posiadanymi zasobami, dbając o stan budynków i ich otoczenia oraz jakość zamontowanych urządzeń. W całych zasobach wymieniono wodomierze, wprowadzając system nakładek do odczytu radiowego. W 2016 roku dokonano wymiany legalizacyjnej wodomierzy oraz podjęto starania o usprawnienie systemu kontroli odczytów. Unowocześnianie systemu oświetlenia klatek schodowych i ciągów pieszych poprzez wprowadzanie czujników ruchu, generuje dodatkowe oszczędności. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom mieszkańców organizujemy przestrzenie osiedlowe, aby wygospodarować nowe miejsca postojowe dla samochodów osobowych. Spółdzielnia konserwuje i unowocześnia place zabaw da dzieci, których posiada ponad 70. Zrealizowano też dwa centralne place zabaw na osiedlach Piasta I i Piasta II oraz park sportowo – rekreacyjny przy ul. B. Chrobrego. W oparciu o własne placówki kultury Spółdzielnia prowadzi działalność na rzecz mieszkańców. Realizując zadania własne oraz wytyczne Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Miasta Białegostoku na lata 2011-2020 współpracujemy z ponad 30 instytucjami, stowarzyszeniami i fundacjami, aby jak najpełniej dbać o:
• rozwój aktywności społecznej wśród mieszkańców,
• bezpieczeństwo i przeciwdziałanie zagrożeniom na osiedlach,
• rozwój talentów i zainteresowań mieszkańców
• popularyzację zdrowego sposobu życia.